Een project dat begint op de stalvloer
Hoe kunnen we de varkenshouderij duurzamer maken? Die vraag stond centraal in het project Hoe Circulair is het Varken? Geen abstracte theorie, maar echte data van 22 varkensbedrijven in Noord-Brabant en Limburg in opdracht van het practoraat Circulaire Voedselsystemen. Studenten van Yuverta gingen op pad, spraken met ondernemers en verzamelden gegevens over voer, energie, mest, technische kengetallen en meer. Samen met het practoraat Circulaire Voedselsystemen, experts en praktijkpartners is die informatie verwerkt tot een CO₂-footprint per kilo gespeende big.
Waarom dit belangrijk is
De varkenshouderij staat onder druk. Er is behoefte aan verduurzaming, minder uitstoot, meer circulariteit én een verdienmodel dat werkt. Tegelijkertijd willen ondernemers gewoon goed boeren: gezond vee, werkbare systemen en toekomstperspectief. Dit project brengt die werelden samen.
Wat hebben we gedaan?
- Data verzameld bij 22 bedrijven
- CO₂-uitstoot berekend met het programma Sustell van DSM
- Focus op de processtappen op de boerderij: van mest tot voer, van energie tot dierenwelzijn tot technisch en financieel-economisch resultaat.
De gemiddelde uitstoot ligt rond de 9 kg CO₂-eq per gespeende big, maar de verschillen zijn groot: van 6 tot 12 kg. Dat betekent dat er veel ruimte is voor verbetering – en dat sommige bedrijven al goed op weg zijn.
Wat viel op?
- Voer, mestbeheer en technisch resultaat hebben grote invloed op de uitstoot,
- Energieverbruik verschilt sterk per bedrijf,
- Managementsystemen sluiten nog niet goed aan op duurzaamheidsmetingen,
- Ondernemers willen wel, maar missen soms kennis, tijd of financiële ruimte.
Wat zeggen de ondernemers zelf?
Veel varkenshouders zien de noodzaak van verduurzaming, maar willen vooral dat het praktisch en haalbaar blijft. Ze zijn trots op hun bedrijf en willen best stappen zetten – als het maar past bij hun situatie. Sommigen zijn al bezig met zonnepanelen, ledverlichting of het verwerken van mest. Anderen wachten af, bijvoorbeeld vanwege vergunningstrajecten of onzeker beleid.
Wat levert het op?
Het is een mooie aanzet om de varkenshouderij in deze regio in beeld te brengen. Concrete handvatten voor ondernemers, docenten en beleidsmakers. En vooral: een startpunt voor samenwerking. Want verduurzaming lukt alleen als we het samen doen – met onderwijs, praktijk, beleid en ketenpartners.
De projectpartners
- Yuverta mbo Horst/Boxtel (studenten varkenshouderij)
- Yuverta practoraat Circulaire Voedselsystemen
- HAS Green Academy Lectoraat Voedselproductie in een Circulaire Economie
- Scil Point
- ECL Farms
- Stichting Het Circulaire Varken
En nu?
Wil jij als partner, docent of beleidsmaker bijdragen aan de volgende stap? Wil je de resultaten gebruiken in je les, je beleid of je bedrijfsvoering? Neem contact op met de Hotspot Duurzaam Voedselsysteem. Samen maken we het verschil.